Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Agrostemma githago & Phyteuma hemisphaericum

fotò
fotò
Niello

Agrostemma githago

Caryophyllaceae

Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.

Noms en français : Nielle, Nielle des blés.

Descripcioun :
Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.

Usanço :
Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae



Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo

Liò : Champ - Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753

fotò
fotò
Rapounchoun(-mita-redoun)

Phyteuma hemisphaericum

Campanulaceae

Nom en français : Raiponce hémisphérique.

Descripcioun :
Aquéu rapounchoun tèune d'auto mountagno trachis dins li pelouso e roucas. Èi gaire coumun au nostre e se pòu counfoundre emé d'àutri meno coume lou rapounchoun-redoun. Se li fueio basalo espatulado an souvènt despareigu à la flourido, lis autro soun primo e tóuti en long (fotò). Li bratèio soun en triangle.

Usanço :
Sèmblo que li rapounchoun soun tóuti manjadis, majamen li jóuini brout emai li racino poupouso cuecho.

Port : Erbo
Taio : 3 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Phyteuma
Famiho : Campanulaceae


Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Si
Autour basso e auto : 1600 à 3200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust

Liò : Pelouso - Roucas - Champino
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuroupenco
Ref. sc. : Phyteuma hemisphaericum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
R
ges
ges
RR
R

Agrostemma githago & Phyteuma hemisphaericum

RR
RR
C
RR
RR
RR
RR
ges

Coumpara Niello emé uno autro planto

fotò

Coumpara Rapounchoun(-mita-redoun) emé uno autro planto

fotò